FIB-4 skoru ile Diyabetes Mellitus hastalarında karaciğer hasarının değerlendirilmesi; karaciğer hasarı atlanıyor mu?

Batuhan Güney, İlhami Ünlüoğlu

Keywords: Diyabetes Mellitus, FIB-4

Aim:

Tip 2 DM hastalığının NAYKH (Non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı) için bağımsız bir risk faktörü olduğu gösterilmiştir. Yüksek riskli diyabet hastalarında NAYKH için tarama önerilmektedir. Çalışmamızda HbA1c ile diyabet parametrelerinin yanında, kronik inflamasyon sonucunda gelişen karaciğer fibrozisini öngören FIB-4 indeksi arasındaki ilişkileri incelemektir.

Method:

Retrospektif olan çalışmamız T2DM’li hastalar için 2 grup oluşturarak (HbA1c <7 ve >7) yapıldı. HbA1c değerinin diyabet parametreleri ve FIB-4 indeksi ile olan ilişkileri incelendi. FIB-4 skoru= (yaş x AST)/trombosit değeri x (ALT)1/2 formülü kullanılarak hesaplandı. 65 yaş altında skorun ≥1.3 olması; 65 yaş üstünde skorun ≥2 olması fibrozis olasılığı için anlamlı kabul edildi. Veriler SPSS programı ile analiz edildi. Veriler normal dağılmadığında karşılaştırma Mann Whitney U testi ile yapıldı. Kategorik veriler Pearson Ki-Kare testi ile karşılaştırıldı. Sürekli veriler arası ilişkiye, normal dağılım olmadığı için Spearman korelasyon testi ile bakıldı. Nedensellik ilişkisini değerlendirmek için Binary Logistic regresyon testi uygulandı.

Results:

Çalışmaya toplam 1302 [719 (%55,2) kadın, 583 (%44,8) erkek] hasta dahil edildi. Erkek cinsiyetin kötü glisemik kontrol için bir risk faktörü olduğu görüldü (p<0,05). FIB-4 skoru eşik değerin üstünde olan hasta sayısı 175 (%13,4) bulundu ve literatürde bu oran %17,7 görüldü. FIB-4 değeri iyi glisemik kontrol grubunda medyan değeri 1.01 (0,17-9,12), kötü glisemik kontrol grubunda medyan değeri 0,95 (0,17-7,53) bulundu (p<0,05) fakat FIB-4’ün glisemik kontrol başarısıyla ilişkisi istatiksel olarak anlamsız saptandı. HbA1c ile FIB-4 arasında negatif yönde korele ilişki bulundu (r=-0,077, p<0,05). FIB-4, GGT, trigliserit/HDL, açlık glukozunun olduğu modelde FIB-4’teki 1 birimlik artışın kötü glisemik kontrol grubunda olmayı 0,7 kat azaltması dikkat çekti.

Conclusions:

Bu çalışmada FIB-4’ün HbA1c ile negatif yönlü ilişkisi saptandı. Literatürde benzer sonuç olmakla birlikte, pozitif yönde ilişki olduğunu söyleyen çalışmalar da vardır. Literatüre göre yeni nesil diyabet ilaçları negatif ilişkinin sebebi olabilir. Birinci basamakta FIB-4’ü kullanımını sağlayacak projeler önemini korumaktadır.

#22