Sağlık Okuryazarlık Düzeyiyle Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarına Yönelik Bilgi ve Tutum Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Yüksekokul Öğrencileriyle Kesitsel Bir Çalışma

Hilal Özkaya, Nesibe Simsekoglu, Semsi Nur Karabela, Şeyma Enise Baki, Özge Pasin

Keywords: Sağlık okuryazarlığı, tamamlayıcı tıp, bilgi, tutum.

Aim:

Bu araştırma, yüksekokul öğrencilerinin sağlık okuryazarlık düzeyiyle Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarına (GETAT) yönelik bilgi ve tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla tasarlanmıştır.

Method:

Kesitsel tipte tasarlanan bu araştırma, 2022-2023 Eğitim yılında bir devlet üniversitesinin yüksekokulunda dördüncü dönem öğrencisi olan 508 katılımcıyla tamamlanmıştır. Veriler; katılımcıların demografik özelliklerini ve Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarına yönelik bilgi ve tutum düzeylerini belirlemeye yönelik 19 sorudan oluşan Tanıtıcı Bilgi Formu ve 12 sorudan oluşan Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (SOY)-Kısa Form ile toplanmıştır. Araştırma verileri uygun istatistiksel yöntemlerle analiz edilmiştir.

Results:

Katılımcıların yaş ortalamasının 20,84±4,073 olduğu, %80’inin kadın olduğu, %43,7’sinin GETAT uygulamalarına yönelik yeterli düzeyde bilgi sahibi olmadığını düşündüğü, ağırlıklı olarak kupa (%13,4) ve sülük (%14) uygulamalarına yönelik bilgi sahibi oldukları ve %49,6’sının GETAT uygulamalarını yararlı bulduğu belirlendi. GETAT uygulaması kullanan katılımcıların (%14,4); %4,9’unun kupa, %5,1’inin ise sülük uygulamasını tercih ettiği tespit edildi. Katılımcıların sağlık okuryazarlık ölçeği puan ortalaması 32,22±7,85 bulunurken ölçek puan ortalamasıyla sadece ‘ailenin gelir durumu’ değişkeni arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılık olduğu tespit edildi. Buna göre ailesinin gelir durumunu ‘düşük düzeyde’ olarak nitelendiren katılımcıların SOY ölçek puan ortalaması anlamlı düzeyde düşük bulundu (p<0,05).

Conclusions:

Katılımcıların kupa ve sülük uygulamasına yönelik bilgi düzeyinin yüksek olduğu ve yaygın olarak bu uygulamaları kullandıkları tespit edilmiştir. Katılımcıların sağlık okuryazarlık düzeyinin orta seviyede olduğu, ailesinin gelir düzeyi düşük olan katılımcıların sağlık okuryazarlık düzeyinin de düşük olduğu belirlenmiştir. SOY ve GETAT uygulamalarına yönelik eğitim programlarında bu faktörlerin dikkate alınması önerilmektedir.

#42