Yabancı Uyruklu Mahkumların Kaldığı Bir Kapalı Cezaevinde Kardiyovasküler Risk Değerlendirmesi
Yasemi̇n Doğan Kaya, Bahattin Cenk, Arzu Uzuner
Keywords: kardiyovasküler risk, cezaevi, mahkumiyet, hükümlülük süresi
Aim:
Kardiyovasküler hastalıklar (KVH), küresel olarak en yaygın ölümcül bulaşıcı olmayan hastalıklardır. Genel popülasyondaki kardiyovasküler risk faktörleri (KVRF) ve risk düzeyi iyi bilinmektedir. Ancak, mahkumlarla KVR hesaplanması üzerine az sayıdaki çalışmalarda bilgiler hala net olmadığı bildirilmektedir. Çalışmamızda, mahkumların KVR durumunu ve hükümlülük süresinin risk skoru açısından farklılık oluşturup oluşturmadığını araştırmayı planladık.
Method:
Kesitsel tanımlayıcı araştırmamız, 01.01-31.03.2023 tarihleri arasında, İstanbul Maltepe 3 No’ lu L Tipi Kapalı Cezaevi’ nde yürütüldü. KVR, DSÖ’nün ülkelere göre KVR değerlendirme çizelgesi ile hesaplandı. Sosyodemografik özellikler, sağlık özellikleri, kan basıncı ölçümü ve antropometrik ölçümleri veri toplama aracını oluşturdu. Son 3 ay içinde yapılan tetkikleri (Total Kolesterol/ HDL-K/ LDL-K/ Trigliserit/ AKŞ/ HbA1c) retrospektif olarak değerlendirildi. Veri analizinde değişkenlerin normal dağılıp dağılmadığına Kolmogorov-Smirnov, Kurtosis, Skewness, Q-Q Plot testleri ile karar verildi. Tanımlayıcı istatistikler (ortalama, ortanca), normal dağılmayan kategorik değişkenlerin karşılaştırmalı analizinde Kruskal-Wallis, gruplar arası farklılığın tespiti için ise Post Hoc Tamhaine testi, kategorik ve sürekli değişkenlerin karşılaştırmalı analizinde Man Whitney-U testi kullanıldı. p<0,005 kabul edildi.
Results:
Çalışmamız tümü yabancı uyruklu 366 erkek katılımcı ile tamamlandı. Yaş ortalaması 47,3±6,2 ,şimdiki kurumda kalış süresi ortanca değeri7 ay (min 1-max 168); toplam hükümlülük süresi ortanca değeri 8 ay (min 1-max 240 ay) idi. Risk dağılımına göre %74,6 (s=27)’ sı çok düşük ve düşük, %21,0(s=77)’ i orta, %4,4(s=16)’ ü yüksek ve çok yüksek riskli gruptaydı. KVR, sosyodemografik özelikler ve sağlık özellikleri açısından karşılaştırıldığında yaşın artmasıyla, sigara kullananlarda, sistolik kan basıncı ortalaması ≥140mmHg olanlarda, bel çevresine göre abdominal obezitesi olanlarda, diyastolik kan basıncı ≥90mmHg olanlarda median değerin daha yüksek olduğu saptandı (sırasıyla p=0,000; p=0,000; p= 0,000; p= 0,005; p= 0,000). Hükümlülük süresi açısından KVR ortancaları karşılaştırıldığında istatistiksel anlamlı farklılık saptanmadı. (p=0,770)
Conclusions:
Mahkumlarda KVR’ nin değerlendirildiği araştırmamızda, yüksek ve çok yüksek risk sıklığı düşük bulunmuştur. Hükümlülük süresinin KVR skoruna etkisi gösterilememiştir.
#29