40-70 Yaş Arası Nüfusta Primer Ya Da Sekonder Koruma Amacıyla Statin Kullanması Gereken Bireylerin Değerlendirilmesi

Mustafa Haltaş

Keywords: Primer Korunma, Sekonder Korunma, Tersiyer Korunma, Dislipidemi, Statin, Koruyucu Hekimlik

Aim:

Aile hekimliği disiplininin temelinde koruyucu hekimlik yatmaktadır. Bu amaçla Primer ve Sekonder Koruma temelde ailehekiminin ilgi alanı olup, kronik hastalık takiplerinden biri olan kardiyovasküler hastalıklardan korunmada "Statin" tedavisi alması gereken hastaların durumu çalışmamızda incelenecek olup, bireylerin tedavi alıp almadıkları, almıyorlarsa nedenleri analiz edilecektir.

Method:

Çalışmamız 21.09.2020-20.10.2020 tarihleri arasında 34.30.060 nolu birimde yapılmıştır. Kayıtlı 40-70 yaş arası nüfusun retrospektif olarak gerekli sağlık kayıtlarına ulaşılabilenlere SCORE Türkiye risk skorlaması yapılarak TEMD Dislipidemi Tanı ve Tedavi Klavuzu'na göre primer veya sekonder koruma amacıyla statin tedavisi alması gereken bireyler belirlenerek; kullanmayan bireylerden ulaşılabilenlere yüzyüze yada telefonla anket uygulanmıştır. Anket sonuçları ve retrospektif tarama sonuçları Spss 25.0 programı kullanılarak analiz edilmiş ve sonuçları değerlendirilmiştir.

Results:

Birime kayıtlı 1478 kişiden 501'ine retrospektif tarama yapılmıştır. 501 kişinin; %39,9'unun statin ilacı kullanmasına gerek olmadığı, %60,1'inin kullanması gerektiği belirlenmiştir. Statin ilacı kullanması gereken 301 kişiden 217 kişinin ilaç tedavisi almadığı belirlenerek bu gruptan 146'sına anket uygulanmıştır. Katılımcıların %34,2'sinin primer, %65,8'inin sekonder koruma amacıyla statin kullanması gerekli olduğu saptanmıştır. %68,5'ine daha önce statin tedavisi önerildiği, %31,5'ine önerilmediği, önerilmeyen grubun %43.5'inin primer, %56.5'inin sekonder korunma amacıyla statin kullanması gerektiği tespit edilmiştir. Statin tedavisi önerilen 100 kişiden %50,8'inin reçete ettirmekte zorluk yaşaması sebebiyle tedavi almadığı, %34.1'inin ilacını kullanmayı bıraktığını, %58.7 ile en sık sebebin reçete edilmesinde zorluk olduğu belirlenmiştir. Diğer sebepleri %11,4 kişinin istememesi, %3hekim tarafından sonlandırılma olarak bulunmuştur. Reçete etirmekte zorluk yaşayan gruba ailehekimi reçete edebileydi devam edermiydiniz sorusuna %100 oranında evet cevabı verilmiştir. Çalışmamızda statin kullanmama sebebi olarak en sık sebep reçete edilme zorluğu (%37,6), ikinci en sık sebep tedavi önerilmemesi (%25,8) olarak tespit edilmiştir.

Conclusions:

Sonuç olarak çalışmamızda dislipideminin bağlı nüfusta yaygın gözüktüğü, primer ya da sekonder koruma amacıyla statin tedavisi alması gereken bireylerin büyük oranda tedavi almadığı görülmüştür. Bunun önündeki en büyük iki sebep hekimlerin tedavi önermemesi ve aile hekimlerinin statin tedavisini reçete ettiğinde geri ödeme kapsamında bulunmaması olarak tespit edilmiştir.

#22