Aile Hekimliği Asistan Hekimlerinin Erişkin Aşılarını Önerme Durumlarının ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi

Ebru Şahin, Güzin Zeren Öztürk, İlknur Demir

Keywords: erişkin aşı, bağışıklama, aile hekimliği, aşı polikliniği

Aim:

Aşılama, birinci basamakta verilen en önemli koruyucu hizmetlerdendir. Çocuklukta iyi aşılama oranlarına rağmen, erişkin aşılama oranları hedefin altındadır. Doktor önerisinin aşılama oranlarını arttıracağı düşünülmektedir. Bu çalışmada aile hekimliği asistan hekimlerinin erişkin aşı konusundaki bilgi, tutum ve farkındalıklarını değerlendirmek amaçlandı.

Method:

Çalışma çok merkezli, kesitsel niteliktedir. Çalışmaya 01/02/2021-26/02/2021 tarihleri arasında internet ile telefon uygulamaları üzerinden ulaşılabilen Aile Hekimliği uzmanlık eğitimi alan asistan hekimlerinden çalışmaya katılmayı kabul eden en az 252 hekim dahil edildi. Erişkin bağışıklama ile ilgili literatür incelemesindeki bilgilere göre 29 sorudan oluşan anket formu oluşturuldu. Onamları telefon uygulamaları üzerinden alınarak katılımcılara internet üzerinden anket yapıldı. İstatiksel analizler SPSS 20 istatistik programı kullanılarak yapıldı. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p< 0,05 kabul edildi.

Results:

Çalışmaya 252 katılımcı dahil edildi. Yaş ortalaması 29,66±5,467(min:24 max:55) idi. Kadın katılımcılar 170 (%67,5) kişiydi. Katılımcıların 132 (%52,4)’sinin çalıştığı kurumda erişkin aşı polikliniği olup; 246 kişi (%97,6) erişkin bağışıklamanın gerekli olduğunu düşünmekteydi. Erişkin bağışıklama hakkında eğitim alan 165 (%65,5) kişi vardı. Çoğunluğu (n=193, %76,6) erişkin aşılamada bilgi kaynağının ders olduğunu söylemişti. Herhangi bir erişkin aşı yaptıran 247 (%98) kişiydi. En yüksek oranda (%79,8, n=201) Covid19 aşısı yer alırken ikinci sırada Td aşısı (n=182, %72,2) gelmekteydi. Katılımcılardan 246 (%97,6)’sı yüksek riskli hastalarına erişkin aşı önermişti. En sık önerilen aşı %95,6 (n=241) oranı ile pnömokok aşısı idi. Hekimlerin hastalara aşı önerme durumu grafik-1 de verilmiştir. Erişkin aşı polikliniği olanlarda pnömokok aşısı önerme (p:0,02) ve Covid19 aşısı önerme (p:0,011) arasındaki ilişki anlamlı idi. Covid-19 pandemisinin hastaların erişkin aşıya bakışını olumlu yönde değiştirdiğini düşünenlerin oranı %43,7(n=110) idi. Erişkin aşı polikliniği olmayanlarda erişkin aşı hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığını düşünen sayısı daha yüksek oranda çıkması anlamlıydı (p:0,002).

Conclusions:

Bu çalışmada erişkin aşı hakkında yeterli bilgiye sahip olma oranı düşüktür. En çok bilinen aşı Covid19 aşısı iken, en çok uygulanan aşı pnömokok aşısıydı. Birinci basamak hizmetlerinden erişkin aşılama için ders, eğitim seminerleri düzenlenmelidir.

#103