Erişkinlerde Aşı Reddinin, Aşılarla İlgili Bilgi, Tutum ve Davranışların Değerlendirilmesi

Tuğba Koşmaz Kara, Zeynep Aşık

Keywords: Aşı Reddi, Bağışıklama, Ebeveyn

Aim:

Aşılar yüzyılın halk sağlığı zaferidir ancak toplumun tamamının aşı uygulamasını kabul etmediği, aşılara güvenmediği ve toplumda aşı reddinin arttığı bir gerçektir. Çalışmamızda amaçlarımız bireylerin çocukluk ve erişkin bağışıklaması konularında bilgi, tutum, davranışlarını tanımlamak; günümüzde artan aşı karşıtı görüşlerin nedenlerini tanımlanmak; çözümüne ilişkin veriler elde edebilmektir.

Method:

Tanımlayıcı nitelikteki araştırmaya, Aile Hekimliği polikliniklerine başvuran, araştırmaya katılmayı kabul eden 18-65 yaş aralığındaki 351 katılımcı dahil edilmiştir. Araştırmacılar tarafından 290 katılımcıya yüz yüze anketle, 61 katılımcıya telefonla 38 soru sorulmuştur.

Results:

Katılımcıların %60,2’si kadın, %51,1’i evli, %30,4’ü lise mezunuydu. Kadınların yaş ortalaması 39,76±13,66, erkeklerin yaş ortalaması 36,02±13,5 yıldı. Katılımcıların %72,4 ’ü çocukluk çağı aşılarını, %71,3’ü erişkin aşılarını biliyordu. KKK, suçiçeği, tetanoz-difteri çocukluk aşılarında; tetanoz-difteri, ifluenza, kuduz erişkin aşılarında en çok bilinen aşılardı. Katılımcıların %52,3’ü ebeveyndi ve ebeveynlerin %99,5’i çocuklarına rutin, %25 ‘i özel aşıları yaptırmışlardı. Katılımcıların %84,9’u erişkin aşısı yaptırmıştı. Tetanoz-difteri, influenza, HBV aşıları yaptırılan aşıların başındaydı. Katılımcıların %26,1’i aşı yaptırmamanın hak olması gerektiğini belirtmişti ve %16,5’i aşı karşıtıydı, ebeveynlerinse %21,2’si aşı karşıtıydı. Katılımcıların %76,6’sı grip aşısını yaptırmak istemediklerini belirtti. Kadınlarda, yaşlılarda, ilkokul ve lise mezunlarında, düşük gelirlilerde aşı karşıtlığı daha fazlaydı. Aşıların içeriği, ithal oluşu, hijyen kurallarına uyarak enfeksiyondan korunabilme ve aşılarla ilgili yetersiz bilgilendirilmiş olma düşüncesi başlıca aşı karşıtlığı nedenleriydi. Aşı bilgi kaynaklarında sağlık kurumları/eczane, aşı karşıtı bilgi kaynaklarında sosyal medya en baştaydı.

Conclusions:

Bilgi kaynaklarının denetimi, sağlık okuryazarlığının artırılması, yerli aşı üretiminin desteklenmesi, aşı karşıtlığıyla ilgili yasal düzenlemelere gidilmesi, sağlık profesyonellerinin mezuniyet öncesi ve sonrasında eğitimlerle, aşılamayla ilgili tüm soru, endişe ve kaygıya tatminkar yanıtlar verebilecek şekilde desteklenmesi, ebeveyn ve ebeveyn adaylarına danışmanlık verilmesinin bireylerin bilgi düzeylerini, aşıya güvenlerini ve aşı yaptırma davranışlarını artıracağı, aşı tereddüdünü ve aşı karşıtlığını azaltacağı düşüncesindeyiz.

#65