Kronik Hastalığı Olan Erişkinlerin Covid-19 Korkuları

Sema Alacahan, Celal Kuş, Raziye Şule Gümüştakım

Keywords: Covid-19, Damgalanma, Korku, Koronavirüs, Kronik hastalık,

Aim:

Covid-19 pandemisi insanlar üzerinde stres, korku gibi psikolojik etkilere neden olabilir. Bu çalışmada kronik hastalığı olan ve olmayan bireylerin salgın sürecinde ortaya çıkan Covid-19 korkularının belirlenmesi amaçlanmıştır.

Method:

Veriler literatür taraması sonucunda oluşturulmuş anketlerin Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne başvuran 18 yaş üzeri gönüllü bireylere yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak uygulanması ile elde edilmiştir. İstatistiksel analiz SPSS 21.0 for Windows (SPSS, Inc.; Chicago, USA) paket programı kullanılarak yapılmıştır.

Results:

Ortalama Covid-19 korkusu ölçeği toplam puanı sağlıklı grupta 16,1±5,9 (ortanca=15,0) iken; hasta grubunda anlamlı şekilde daha yüksek olup 19,5±7,1 (ortanca=19,0) idi (p<0,001). Tedavisi çok aksayanlarda korku ölçeği puanı diğer gruplardan anlamlı şekilde daha yüksekti (p=0,017). Korku ölçeği puanları salgın sürecinde kronik hastalıklarından dolayı ölüm riski altında olduğunu düşünme düzeyi arttıkça istatistiksel olarak anlamlı şekilde artıyordu (p=0,009). Bir veya birden çok kronik hastalığa sahip olma arasında ölçek puanları açısından anlamlı bir fark yoktu (p>0,05). Ortalama korku ölçeği toplam puanı erkeklerde 15,9±6,6 (ortanca=15,0) iken, kadınlarda 19,8±6,5 (ortanca=20,0) idi ve kadınlarda anlamlı şekilde daha yüksekti (p<0,001). Korku ölçeği puanı herhangi birine Covid-19 bulaşmasından endişe duyanlarda, kimse için endişe duymayanlara göre anlamlı şekilde daha yüksekti (p=0,006). Korku ölçeği puanı kendini damgalanmış hissedenlerde anlamlı şekilde daha fazlaydı (p<0,001). Medya karşısında geçirilen zaman arttıkça korku ölçeği puanı da anlamlı şekilde artıyordu (p<0,001). “Psikolojik desteğe hiç ihtiyaç duymadım” diyenlerde ortalama korku ölçeği puanı 15,9±6,1 (ortanca=15,0) iken, kısmen ihtiyaç duyanlarda 19,6±5,7 (ortanca=19,0), ihtiyaç duyanlarda 24,5±5,9 (ortanca=25,0) ve çok ihtiyaç duyanlarda 24,7±10,1 (ortanca=27,0) idi. Gruplar arasındaki fark anlamlıydı (p<0,001).

Conclusions:

Kronik hastalığı olan kişilerin Covid-19 korkusuna, sadece Covid-19 için riskli grupta olmaları değil, kronik hastalıklarının yönetiminde yaşadıkları zorluklar ve kendilerini damgalanmış hissetmeleri de katkı sağlamaktadır. Salgın sürecinde kronik hastalığı olan bireylere uygun takip ve tedavi stratejilerinin geliştirilmesinin ve Covid-19 korkusu için risk gruplarının ruhsal destek anlamında öncelikli olması gerektiğinin olumlu sonuçlar vereceği düşünülmektedir.

#143