SCORE Risk Değerlendirme Modelinde HDL'nin Etkisinin Formüle Edilmesi ve Çevrimiçi Toplu Hesaplama(Batch Calculation) Modülü Geliştirilmesi

Yücel Uysal, Fati̇h Öztaş, Usum Utku Alkin, Ertan Mert

Keywords: SCORE, HDL etkisi, toplu hesaplama, batch calculation

Aim:

Günümüzde kardiyovasküler hastalıkları ve koroner kalp hastalıklarını önlemeye yönelik mevcut öneriler ve girişimler 'özellikle bazı risk faktörlerine odaklanmak' yerine "bireyin toplam risk yükünü azaltmaya çalışmak" şeklinde bir pratiğe doğru kaymıştır. Bu yaklaşım bireyselleştirilmiş sağlık bakımı felsefesine uygundur. Ayrı ayrı risk faktörlerine odaklanmak yerine bireyin toplam riskini belirlemek ve izlemek bireye özgü sürdürülebilir sağlık bakım sunumunu kolaylaştırır ve ölçülebilir hale getirir. Bu yaklaşımdan yola çıkılarak ESC (European Society of Cardiology) tarafından kurgulanmış ve geliştirilmiş SCORE projesinin (The European Cardiovascular Disease Risk Assessment Model) öngörülen hedefi Avrupada klinik pratikte kullanılabilecek bir risk hesaplama sistemi geliştirmek idi. ESC'nin bu projesi üç faz olarak planlandı ve uygulandı. Çalışmamızda SCORE risk değerlendirme modelinde HDL'nin etkisinin formüle edilmesi, bilimsel ve akademik çalışmalarda toplu hesaplamalar (batch calculation) için online bir hesaplama modülü geliştirilmesi amaçlandı.

Method:

SCORE modelinde hesaplama şu parametreler kullanılarak yapılmaktadır; tütün kullanımı, sistolik kan basıncı, cinsiyet, yaş, total kolesterol, HDL kolesterol. ESC'nin internet sitesindeki hesaplama aracı ve 120 vakanın gerçek verileri kullanılarak risk puanları ve HDL'nin risk puanları üzerindeki etkisi hesaplanmıştır.

Results:

Hesaplamalar sonucu HDL'nin düşük riskli, orta riskli, yüksek riskli ve çok yüksek riskli vakalardaki ortalama etki katsayısı/oranı bulunmuştur. Bulunan bu katsayınında dahil edilmesi ile geliştirilen SCORE hesaplama algoritmaları önce kağıt üstünde formüle edilmiştir. Daha sonra bu formüller PHP scriptleri ve MySQL veritabanı yönetim sistemi kullanılarak Linux tabanlı bir çevrimiçi sunucuya aktarılmıştır. Veritabanı ve değişkenlerle uyumlu kullanıcı arayüzleri yapılandırılmıştır.

Conclusions:

Bu şekilde oluşturulan online modül üzerinde vakaların SCORE parametrelerinin kolonlar şeklinde metin formatında girilebilmesi mümkün olmaktadır. Yapılan test çalışmalarında bin vakanın verilerinin analiz edilerek SCORE puanlarının hesaplanması ve tablo şeklinde çıktı alınması yaklaşık 30 saniye sürmektedir. Modülden elde edilen toplu hesaplama (batch calculation) çıktı sonuçları ESC'nin internet sitesindeki hesaplama aracının ürettiği sonuçlarla kıyaslanmış ve verilerin %98-100 arasında değişen doğrulukta olduğu tespit edilmiştir. Modüle ilişkin scriptler, veritabanı ve kullanıcı arayüzleri "minitipakademisi.com" online araştırma platformu üzerinde araştırmacıların kullanımına sunulmuştur.

#39