Erken Başlangıçlı Parkinson Hastalığında Motor Olmayan Belirtiler Olan Depresyon ve Anksiyete Bozukluğu: Olgu Sunumu

Demet Kelleci, Mervegül Kaya, Deniz Deniz Özturan, Özgür Enginyurt

Keywords: Parkinson Hastalığı, Depresyon, Anksiyete Bozukluğu, Motor Olmayan Semptomlar

Introduction:

Parkinson Hastalığı(PH) motor, psikiyatrik ve kognitif bozukluklar ile karakterize, ilerleyici, nörodejeneratif bir hastalıktır. İlk olarak 1817 yılında James Parkinson tarafından tanımlanmış olup, görülme sıklığı 65 yaş üzeri populasyonda %1, 85 yaş üzerinde ise yaklaşık %5’tir. Esasen nigrostriyatal dopaminerjik nöronların harabiyeti sonucu gelişmekte olup, bu harabiyet istirahat tremoru, bradikinezi, rijidite ve denge bozukluğuyla (postural insitabilite) ilişkilidir. Çoğu hastada motor olmayan belirtilere (MOB) rastlanır ve bunlar hastalığın dopaminerjik nigrostriyatal sistem dışındaki sinir sistemi yapılarını tutmasıyla ilişkilidir. Bu belirtiler halsizlik, depresyon, anksiyete, kognitif kapasitede azalma, uyku bozuklukları, kabızlık, mesane disfonksiyonu, diğer otonomik bozukluklar (cinsel, gastrointestinal) ve duyusal şikayetler olup oldukça sık görülür.
PH başlangıç yaşına göre; 21 yaş öncesinde ‘Juvenil’, 21-50 yaş aralığında ‘Erken Başlangıçlı’, 60 yaşından sonra ‘İleri Yaş Başlangıçlı’ PH olarak isimlendirilmektedir

Case:

44 yaşında erkek hasta, psikyatri kliniğine uykusuzluk, iştahsızlık, hayattan zevk alamama, sinirlilik, korku, kaygı, umutsuzluk, ara ara olan nefes almada güçlük, ellerde titreme, kalp çarpıntısı, bulantı şikayetleri ile başvurdu. Yaklaşık 10 yıldır benzer şikayetlerinin olduğu, aralıklı olarak antidepresan tedavi aldığı, fakat tedavisine düzenli devam etmediği öğrenildi.
2 yıl önce sağ kolda harekette kısıtlılık, flexiyon ve ekstansiyonda direnç, rijidite, her iki elde istirahat tremoru, hareketlerinde yavaşlama gelişen hastaya PH tanısı konmuş. Pexa(pramipeksol) ve Madopar(levodopa-benserazid) tedavisi başlanmış.
Alkol ve sigara kullanıyor, özgeçmiş ve soygeçmişte ek özellik yok.
Hastaya polikliniğimizde Beck Depresyon Ölçeği, Beck Anksiyete Ölçeği uygulandı. Depresyon ve Anksiyete Bozukluğu tanılarıyla Citoles(essitalopram) başlandı.

Discussion:

PH’da depresyon, anksiyete, apati, psikoz, konversiyon bozukluğu gibi psikiyatrik yakınmalar hastaların yaklaşık %60’ında mevcut olup olgumuzda olduğu gibi hastalık başlamadan önce başlayıp, giderek belirginleşebilir. Fakat hastaların bu belirtileri PH ile ilişkilendirememeleri, motor belirtileri kadar önemsememeleri veya hekimin yeterince sorgulamaması nedeniyle MOB ler gözden kaçabilir. Erken tanısı ve tedavisi hastaların morbiditesi açısından oldukça önemlidir.
PH nadir olguda erken yaşta başlayabilir. Genç hastada parkinsonizm bulguları geliştiğinde ayırıcı tanıda unutulmamalıdır.

#91