Diyabet Hastalarının Diyabet Tipini Bilme Durumunun Sosyodemografik Özelliklere Göre Değerlendirilmesi

Büşra Aybike Kumcu, Ali Özdemir, Berrin Telatar, Müzeyyen Eryılmaz

Keywords: Diabetes mellitus, farkındalık, demografik faktörler

Aim:

Çalışmamızda diyabet polikliniğine başvuran hastaların diyabet tipini bilip bilmediklerinin saptanması, diyabet tipi farkındalığının hastaların demografik özelliklerine göre değişiminin değerlendirilmesi amaçlandı.

Method:

Çalışmamız SBÜ İstanbul Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi diyabet polikliniğine başvuran 622 diyabet hastası (>18 yaş) ile 3 aylık süreçte yürütülen kesitsel bir çalışmadır. Hastalara yaş, cinsiyet, eğitim durumu, diyabet süresi, diyabet tipi bilgisi sorularını içeren anket formu yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir.

Results:

Çalışmaya katılan 622 hastanın %60’ı (n=373) kadın, %40’ı (n=249) erkek olup, hastaların yaş ortalaması 59,1 ± 9,2 yıldır. Hastalara diyabet tipi sorulduğunda %32,5’i (n=202) diyabet tipini biliyorken, %67,5’i (n=420) diyabet tipini bilmediğini ifade etmiştir. Hastaların eğitim seviyesi ile diyabet tipi bilgisi arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık izlenmiştir (p=0,000). Okuma yazması olmayan hastaların %3,3’ü (n=2), üniversite mezunlarının ise %68,8’i (n=44) diyabet tipini bilmektedir. Hastaların yaş grupları (25-44, 45-64, 65 yaş ve üstü) ve diyabet tipi bilgisi arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu (p=0,009); 25-44 yaş grubundaki hastaların diyabet tipini bilme oranının (%55,6) daha yüksek olduğu bulunmuştur. Diyabet süresi ve diyabet tipi bilgisi arasında da istatistiksel olarak anlamlı farklılık izlenmiştir (p=0,001). Cinsiyet ve diyabet tipi bilgisi arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamıştır (p=0,07).

Conclusions:

Çalışmamızda, hastaların büyük bir kısmının diyabet tipini bilmediği, eğitim seviyesi arttıkça bu bilginin anlamlı derecede arttığı tespit edildi. Genç yaş grubundaki hastaların diyabet tipini bilme oranlarının daha yüksek saptanması, genç popülasyonun internet aracılığıyla bilgiye erişiminin daha fazla olduğunu, anlatılanları daha fazla akılda tutabildiklerini ve hastalık farkındalığının daha fazla olduğunu düşündürdü. Bu sonuçlar eğitim düzeyinin sağlık alanındaki olumlu etkisini düşündürmekle birlikte hastaların diyabetle ilgili bilgi ihtiyacının olduğunu göstermiştir. Kronik hastalıkların takibinde Aile Hekimleri, hastaların bilgilendirilmesi ve hastalıkları hakkında farkındalık oluşturulmasında çok önemli bir konumdadır. Hastalara ayrılan poliklinik sürelerinin arttırılması, hastalara diyabet eğitiminin verilmesi, bu eğitimlerin süreklilik arz etmesi ve görsel materyallerin kullanılması bu konuda olumlu sonuçlar sağlayacaktır.

#90