Covid 19 Pandemisi Sürecinde Erişkinlerin Besin Süplemanı Kullanımı İle İlgili Tutumları, Davranışları ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi

Dilara Canbay Özdemir, Büşra Akarsu, Duygu Ayhan Başer, Hilal Aksoy, İzzet Fidancı, Mustafa Cankurtaran

Keywords: Covid-19,Pandemi, Besin Süplemani, Tutum, Davranış

Aim:

COVID-19 pandemisi ile, çeşitli nedenlerle bazı besin suplemanlarının (vitamin, mineral ve bitkisel ürünler) kullanımının arttığı görülmektedir. Bu çalışma ile erişkin bireylerin COVID-19 pandemisi sürecinde besin suplemanı kullanımı ile ilgili tutumları, davranışları ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Method:

Bu tanımlayıcı çalışma 27/10/2020- 27/11/2020 tarihleri arasında internet üzerinden yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye’deki 18 yaş üstü sosyal medya ve akıllı telefon uygulaması kullanan tüm bireyler oluşturmaktadır. Örneklem hesabı yapılmamış olup belirtilen süre içerisinde anket formunu yanıtlayan kadar kişi çalışmaya dahil edilmiştir. Anket toplam 32 sorudan oluşmaktadır.

Results:

Çalışmaya toplamda 260 kişi katılmıştır. %70,8’i kadın, %62,7’si üniversite mezunu, %55,2’si sağlık çalışanı iken %16,2’sinin kendi, %65,8’inin yakını COVID-19 enfeksiyonu geçirmiş.Katılımcıların %20,4’ü pandemic öncesinde multivitamin/ mineral preparatı (MMP) kullanmaktayken, %45,4’ü pandemi döneminde kullanmaktadır. %18,1’i pandemi öncesinde bitkisel ürünler kullanmaktayken, %25.4’ü pandemi döneminde kullanmaktadır. Kadınlar erkeklere göre MMP preparatlarını hem pandemi öncesinde (p=0.009) hem de pandemi sürecinde (p=0.03) daha fazla kullanmaktadır. Kendisi ve yakını COVID-19 pandemisi geçirenlerin MMP kullanma oranı daha yüksektir (sırasıyla, p=0.001, p<0.001). Sağlık çalışanlar pandemide sağlık çalışanı olmayanlara göre daha az sıklıkta bitkisel ürün kullanmaktadır (p=0.03).

Conclusions:

Akılcı ilaç kullanımı program çerçevesinde en çok dikkat çeken preparatlardan olan besin süplemanlarının pandemic sürecinde kullanımının arttığı görülmektedir. Bu preparatların doktor önerisi ve gözetiminde kullanılması ve özellikle bazı özel durumlardaki kullanımı göze alınarak toplum geneli eğitim ve uyarıların yapılması önem taşımaktadır. Aile hekimlerinin koruyucu hekimlik ve biyopsikososyal bakış açısı çerçevesinde yaklaşımlarının akılcı besin süplemanı kullanımını destekleyeceği düşünülmektedir.

#106