Aile Hekimliği Polikliniklerine Başvuran Menopozdaki Kadınların Menopoz Semptomlarının Kişilik Özellikleri ve Çeşitli Faktörlerle İlişkisi

Büşra Kocatepe, Emine Zeynep Tuzcular Vural, Memet Taşkın Egici, Işık Gönenç

Keywords: menopoz, Menopoz Semptomları Değerlendirme Ölçeği, kişilik, Taştan Kişilik Tipi Ölçeği

Aim:

Kadın hayatında meydana gelen fizyolojik bir değişiklik olan menopozda kadınlar yaşam kalitelerini azaltan çeşitli sorunlar yaşayabilirler.Menopozal şikâyetlerin her kadında aynı olmaması semptomların sadece östrojen eksikliği ile açıklanamayacağını, biyolojik faktörlerin yanında psikolojik,sosyal ve kültürel faktörlerin de dikkate alınması gerektiğini düşündürmektedir. Çalışmamızda menopoz semptomlarının kişilik özellikleri ve çeşitli faktörlerle ilişkisini değerlendirmeyi ve menopoz dönemindeki şikayetlerin azaltılmasına yönelik stratejilerin geliştirilmesine katkıda bulunmayı amaçladık.

Method:

Çalışmamız 15.12.2022 ile 15.02.2023 tarihleri arasında, SBÜ Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği polikliniklerine başvuran,araştırma kriterlerini karşılayan gönüllü 158 kadın hastayla yapılmıştır.Hastalara sosyo-demografik özellikleri içeren bir bilgi formu, Menopoz Semptomları Değerlendirme Ölçeği(MSDÖ) ve Taştan Kişilik Tipi Ölçeği(TKTÖ) uygulanmıştır.Veriler SPSS Statistics 21.0ile analiz edilmiş,anlamlılık p<0,05 olarak kabul edilmiştir.

Results:

Katılımcıların yaş ortalaması 56.56±5.28 yıl, %77.2’si evli, %53.7’si ev hanımıdır.%68.5’inde en az bir kronik hastalık bulunmakta,%19.5’i sigara kullanmakta,VKİ ortalaması 29.36±5.64 kg/m2‘dir.Ortalama menopoz yaşı 49.30±3.52olup son adet tarihiüzerinden ortalama 8.35±5.23 yıl geçmiştir.Bireylerin MSDÖ Somatik, Psikolojik veÜrogenitalŞikayetlerile Genel Toplam puan ortalaması sırası ile 2.77±1.81,2.91±2.41, 8.74±4.96 ve 14.42±7.65’tir.En sık görülen menopoz semptomları sıcak basması-terleme(%85.2),eklem-kas rahatsızlıkları(%83.9) ve fiziksel-zihinsel yorgunluktur(%81.2).TKTÖ sınıflamasına göre en sık görülen kişilik tipleri Başaran-Motivatör(%28.9),Barışçı(%25.5) ve Yardımseverdir(%18.8). TKTÖ sınıflamasına göre bireylerin MSDÖ Somatik Şikayetler puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir(p=0.026).Barışçı kişilik tipindeki bireylerde daha az,sadık sorgulayan kişilik tipinde daha fazla somatik semptomlar görülmektedir.Obez bireylerin somatik şikayetleripreobezlerden daha fazla olduğu tespit edilmiştir(p=0.002).Menopoz süresine göre bireylerin Somatik Şikayetler puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir (p=0.028).Yaş arttıkça Psikolojik Şikayetler ve Genel Toplam puanları azalmaktadır(p=0.002, p=0.004).Menopozda geçirilen süre arttıkça psikolojik şikayetler azalmaktadır(p=0.028).

Conclusions:

Menopoz semptomlarının şiddeti birçok faktörden etkilenmektedir.Menopoz semptomlarının ilişkili olduğu faktörleri bilmek,birinci basamakta menopoz yönetiminde aile hekimlerine yardımcı olacaktır.Menopoz ile kişilik özellikleri arasındaki bağlantının anlaşılmasısemptomlarla baş etmede ve tedavinin planlanmasında yardımcı olabilir.

#58