Tip 1 Diyabetes Mellıtusta Progresıf C-Peptid Artışı Olgusu

Hacer Serin Gürel, Akın Dayan, Ümmü Nur Akıncı, Esra Yıldız

Keywords: Diabetes mellitus, tip 1, C-peptid, otoantikor

Introduction:

Tip 1 dm pankreasın beta hücrelerinin otoimmun veya otoimmun dışı nedenlere bağlı progresif yıkımıyla giden insülin yetersizliği ve hiperglisemi ile karakterize kronik, metabolik bir hastalıktır. Ülkemizdeki prevelansı yaklaşık 1/2000, insidansı 2,52/100000’dir. Tip 1 dm tanılı hastaların %90’dan fazlası otoantikor pozitif olup en çok tespit edilen otoantikorlar anti-gad antikor, adacık hücre antikoru, anti-insülin antikorudur. C-peptit pankreastan insülin ile birlikte salınıp endojen insülin miktarını gösteren bir moleküldür. C-peptid düzeyi beta hücre fonksiyonlarını gösteren önemli bir belirteçtir. Beta hücre hasarına bağlı 10 yıllık süreçte c peptit düzeyi progresif olarak azalması beklenir.

Case:

65 yaş kadın hastanın, 33 yıldır bilinen tip1 diyabetes mellitus’u, yaklaşık 20 yıldır hipertansiyon ve hiperlipidemi tanılarıda mevcuttur. Hasta 46 kilogram 145 cm boyunda olup vucut kitle endeksi 21,9kg/m 2 ‘dir. Tedavisinde perindopril 5mg/gün, atorvastatin 10mg/gün, insülin glarjin 300 1*26u/gün, insülin aspart sabah 7ü, öğlen 9ü ve 10u kullanmaktadır. Hasta 33 yıl önce 2 ay süren halsizlik yorgunluk şikayetleri ile polikliniğe başvurmuş, yapılan tetkiklerinde kan glukoz: 238mg/dl olması üzerine ileri tetkik istenen hastanın HbA1c: %7,2 C peptit: 0,36 adacık hücre antikoru:+ bulunmuş. Hastaya tip 1 dm tanısı ile insülin tedavisi başlanmış. Takiplerinde HbA1c değerleri %7,2-8,9 aralığında seyreden hastada retinopati,nefropati, nöropati gibi mikrovasküler komplikasyonlar görülmemiştir.
Hastanemiz diyabet polikliniğinde takip edilen hastanın C peptit değeri 2016’da 0,51ng/ml 2017’de 0,76ng/ml 2023’te 1,72ng/ml olarak ölçülmüş, progresif artış görülmesi üzerine antikor kontrolü bakılan hastanın adacık hücre antikoru (-) saptanmıştır.

Discussion:

Tip 1 dm tanılı hastaların takiplerinde C peptid düzeyinde azalma beklenirken olgumuzda da olduğu gibi bazı olgularda C peptid artışı görülebilir. Bu da pankreatik beta hücre rejenerasyonu ve işlevsellikte iyileşme olasılığını düşündürür.
Yüksek C peptit düzeyleri, düşük mikrovasküler komplikasyon oranları ile ilişkilidirilmiştir. C peptit düzeyinde artış görülen olgumuzda da takiplerinde mikrovasküler komplikasyon olmadığı görülmüştür. Bu nedenle Tip 1 dm hastalarının takiplerinde ileri dönemlerde de C peptid düzeylerinin kontrol edilmesi komplikasyon ve tedavi açısından önem taşıyabilir.

#60