Spiritüalite (maneviyat) ve dini içerikli tıbbi müdahale algısı ölçeği geliştirme çalışması

Melike Boztilki, Çağlar Şimşek, Melike Mercan Başpınar

Keywords: Maneviyat, din, sağlık hizmeti, sağlık çalışanı, ölçek geliştirme

Aim:

Dünyada spiritüalite akımı hızla yayılmakta ve hem kişisel gelişim hem de inanç alanında tartışmalara konu olmaktadır. Bu çalışmada, onkoloji yada palyatif servis gibi son dönem beklentisi daha yüksek olan hastalarla çalışan hekim ve hemşireler başta olmak üzere sağlık hizmeti sunucularının kullanımı için“manevi ve dini içerikli tıbbi müdahale algılasına” rehberlik edecek bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır.

Method:

Spiritüalite (maneviyat) ve dini içerikli tıbbi müdahale algısı ölçeği soruları ilgili uzmanlara danışılarak hazırlanan soru havuzundan derlendi.2021 yılında İstanbul'daki üç hastanede 392 hemşire, doktor ve sağlık personeline uygulandı.Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile ölçeğin boyutları ve madde geçerlilikleri belirlendi. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek için Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı kullanılmıştır. Çalışma için Üsküdar Üniversitesi'nden 28/04/2021 tarih,ve onay no=61351342/ Nisan 2011- 63 ile gerekli Etik Kurulu izni alınmıştır.

Results:

Bu çalışmanın sonuçları,Spiritüalite (maneviyat) ve Dini İçerikli Tıbbi Müdahale Algı Ölçeği'nin Türk sağlık hizmeti sunucularının manevi ve dini tıbbi müdahale algısını değerlendirmede yeterli yapıya sahip olduğunu göstermiştir.Ölçeğin yapı geçerliğini sınamak için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Faktör yükü değerleri 0,492 ile 0,803 arasında değişerek toplam varyansın %51,70'ini açıklamıştır. Ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0.830'dur.RMSEA = 0.058; GFI = 0.93; CFI = 0.92; NFI = 0.95; χ2/df = 2,63, AGFI = 0,92 değerleri ile ölçeğin yapısının uygun olduğu görülmüş, üç alt boyutta 14 soru toplanmıştır. Maneviyat algısı, Sağlık hizmetlerinde Maneviyat ve Mesleki süreçte Maneviyat olmak üzere 3 alt boyutta yer alan sorular 3’lü likert yapısında (1=Katılmıyorum 2=Kararsızım 3= Katılıyorum) olup 3 soru ters puanlanmıştır.

Conclusions:

Spiritüalite (maneviyat) ve Dini İçerikli Tıbbi Müdahale Algı Ölçeği, sağlık uzmanları için hastaya yaklaşımda bütünselliğe katkı sağlama amacındadır. Sağlık sektöründe daha iyi hasta tedavi ve takip sonuçlarına yol açacak hasta yaşam kalitesi ve psikolojik iyi olma halini arttırıcı çalışmaların önemi yadsınamaz. Ölçeğimizin hastaların daha kaliteli yaşam ve iyi tedavi uyumunu sağlayabilecek spiritüalite (maneviyat) ve inanç ihtiyaçları konusunda hekim ve hemşirelerimizin öz-farkındalıklarına katkı sağlaması umulmaktadır.

#4