Total Kalça Protezi Endikasyonu olan Hastalarda Spinopelvik Eklemin Fonksiyonel Anatomisinin Karşılaştırılması

İsmail Gökhan Şahi̇n

Keywords: total kalça protezi, pelvik femoral açı, pelvik hareket, pelvik insidans

Aim:

Postür değişikliği sırasında omurga – pelvis - kalça etkileşimi, fonksiyonel kalça anatomisini oluşturur. Bu çalışmada primer koksartroz, Crowe tip 1-2 gelişimsel kalça displazisi ve Ficat-Arlet Evre 4 Femur Başı Avasküler Nekrozu nedeniyle total kalça protezi planlanan hasta gruplarında cerrahi öncesi spinopelvik eklemin fonksiyonel anatomisinin karşılaştırılması planlandı.

Method:

Bu çalışmada total kalça protezi (TKP) cerrahi endikasyonu olan, primer koksartroz, Crowe tip 1-2 gelişimsel kalça displazisi ve Ficat-Arlet evre 4 femur başı avasküler nekrozu olan toplam 51 hasta, cerrahi öncesi pelvik-femoral açı (PFA), Pelvik hareket (Ayakta – oturarak Sakral Slope (eğim) farkı) ve Pelvik İnsidans (PI) ölçümleri karşılaştırılarak değerlendirilmesi amaçlandı. Ölçümler, Ike ve ark. çalışması baz alınarak yapıldı.

Results:

Çalışmaya alınan 51 hastanın 34’ü primer koksartroz, 9’u evre 4 femur başı avasküler nekrozu, 8’i ise Crowe evre 1-2 Gelişimsel kalça displazisi olmak üzere 3 grup oluşturuldu. Gruplar yaş, cinsiyet ve vücut kitle açısında karşılaştırıldı ve anlamlı fark saptanmadı. Olguların 42’si erkek (82.4%), 9’u kadındı (12.6%). Gruplardaki olgu sayının az olması ve verilerin normal dağılım göstermemesi nedeniyle veriler non-parametrik kabul edildi. Tanımlayıcı istatistik olarak ortanca (minimum-maksimum) kullanıldı. Veriler Kruskal Wallis ve Mann Whitney-U testi ile karşılaştırıldı. Gruplar ayak/oturarak Sakral Eğim, Sakral değişim, ayakta/oturarak PI, Pelvik Değişim, Ayakta/Oturarak PFA, PFA değişim açısından karşılaştırıldı ve herhangi bir parametrede anlamlı fark saptanmadı (p=0.340/0.640/0.109/0.779/0.063/0.452/0.102/0.399).

Conclusions:

Total kalça protezi cerrahisinde biyomekanik rekonstrüksiyonun gerçekleştirilmesi, fonksiyonel anatomik faktörlere bağlıdır ve akut komplikasyonlara ek olarak özellikle uzun ömürlü bir cerrahi için önemlidir. Fonksiyonel anatomi ile total kalça protezinin etkileşimi uygun ayarlanmadığında sıkışma (impigement) riski oluşur. Sıkışma riski için en yaygın kılavuzlar Lewinnek güvenli alanı ve birleşik kalça anteversiyonu olup bunlar dışındaki protez pozisyonları sıkışmaya bağlı dislokasyon (çıkık) riski oluşturur. Farklı endikasyonlar ile yapılan TKP ameliyatları için farklı güvenli alan aralıkları ve birleşik kalça anteversiyonları önerilmektedir. Çalışmamızda farklı endikasyonla TKP planlanan hastalarının fonksiyonel anatomi parametrelerinde anlamlı farklılık tespit edilmedi.

#18