Diyabet Hastalarında Stresle Başa Çıkma Düzeyinin Tedavi Uyumuyla İlişkisi

Mehmet Said Maci̇t, Celal Kuş, Raziye Şule Gümüştakim, Mustafa Emre Eryilmaz

Keywords: Diyabet, Stresle Başa Çıkma, Tedavi Uyumu

Aim:

Bu çalışmada Kahramanmaraş şehrinde yaşayan 18 yaş üstü diyabet tanısı almış hastaların stresle başa çıkma düzeyleriyle tedavi uyumlarının karşılaştırılması amaçlanmıştır.

Method:

Tanımlayıcı, kesitsel tipte olan bu araştırma Kahramanmaraş İlinde 1 Şubat 2022- 30 Kasım 2022 tarihleri arasında, 18 yaş üzerinde olup çalışmaya katılmayı kabul eden kişilerin katılımı ile gerçekleştirilmiştir (n = 424). Katılımcıların sosyodemografik özellikleri, diyabete ait durumları, Stresle Başa Çıkma Ölçeği(SBÇÖ) ve Morisky Tedavi Uyum Ölçeğine (MTUÖ-8) verdikleri cevaplar ile HbA1c düzeyleri kaydedilmiştir.

Results:

Çalışmaya yaş ortalaması 55,86±14,61 (min=8-maks=100) olan 424 hasta dahil edilmiştir. Hastaların %57,31’i kadın ve %42,69’u ise erkektir. Hastaların %10,6’sı Tip 1 ve %89,4’ü ise Tip 2’dir. Hastaların hastalık süresi ortalaması 10,77±7,22 yıldır. Hastaların %48,58’i düzenli kontrole gidiyor iken haftalık kan şeker ölçüm sayısı ortalama 5,96±7,77 iken son ölçülen HbA1c ortalaması 8,47±2,23 şeklindedir. Hastaların MTUÖ-8 toplam puanı ortalaması 5,50±2,18 olarak, mantıksal analiz alt boyut puan ortalaması 19,45±4,31 olarak, pozitif değerlendirme alt boyut puan ortalaması 19,00±5,87 olarak, destek arama alt boyut puan ortalaması 18,21±5,15 olarak, problem çözme alt boyut puan ortalaması 18,34±4,63 olarak ve SBÇÖ toplam puan ortalaması ise 74,99±14,14 olarak bulunmuştur. MTUÖ-8 toplam puan ile SBÇÖ alt boyutları ve toplam puan arasında pozitif yönde anlamlı bir korelasyon görülmüştür.

Conclusions:

Diyabet hastalarında stresle başa çıkma skorları ile tedavi uyumu ve tedavi sonuçlarını gösteren HbA1c seviyeleri arasında pozitif ilişki saptanmıştır. Hastaların olumlu stresle başa çıkma davranışlarının desteklenmesi tedavi sonuçlarının iyileştirilmesi açısından katkı sağlayabilir bu yüzden hastalar bütüncül olarak ele alınmalı ve psikososyal yönleri de değerlendirilerek gerektiğinde destekleyici müdahaleler uygulanmalıdır.

#98