Kartal Dr. Lütfi Kırdar Şehir Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniklerine Başvuran Hastalarda Madde Bağımlılığı Farkındalık, Bilgi Düzeyinin Ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi

Sevilay Mutlu, Nazlı Hacıağaoğlu, Can Öner, Engin Ersin Şimşek

Keywords: bağımlılık, bilgi, farkındalık, madde, madde kullanımı, uyuşturucu

Aim:

Bu çalışmada, İstanbul Kartal Dr. Lütfi Kırdar Şehir Hastanesi Aile Hekimliği polikliniklerine başvuran 18-65 yaş arası hastalarda madde bağımlılığı farkındalık, bilgi düzeyinin ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Method:

Kesitsel olarak yapılan bu çalışmaya 01.09.2022 ile 01.01.2023 tarihleri arasında Kartal Dr. Lütfi Kırdar Şehir Hastanesi Aile Hekimliği polikliniklere başvuran, 18-65 yaş arası bireyler dahil edilmiştir. Tüm katılımcılara yaş, cinsiyet, medeni durum gibi sosyodemografik özellikler ile birlikte, kronik hastalık durumu, sigara, alkol ve madde kullanımı, herhangi bir yakınının madde kullanma durumunu sorgulayan ve tıbbi bilgilerini içeren 16 soruluk anket formu, 27 sorudan oluşan madde bağımlılığı farkındalık ölçeği ve 30 sorudan oluşan madde bağımlılığı bilgi testi yüz yüze uygulanmıştır.

Results:

Çalışma sonucunda, katılımcıların %30.3’ü sigara kullanıcısı bulunmuştur. Katılımcıların %7.3’ü alkol kullanıcısı olarak bulunmuştur. Katılımcıların %1.0’ı uyuşturucu kullanıcısı olarak bulunmuştur. Katılımcıların %5.1’i daha önce en az bir defa uyuşturucu kullanmıştı. Cinsiyet ve yaş arasında uyuşturucu kullanımı açısından anlamlı farklılık vardır. Uyuşturucu kullananların %80.0’ı erkek, %20’si kadındı. %40.0’ı 18-25 yaş aralığındaydı. Uyuşturucu madde kullananların tamamının (%100) esrar kullandığı saptanmıştır. Madde kullanıcılarının tamamı, sigara kullanmaktaydı.

Conclusions:

Çalışmamızda, madde bağımlılığı farkındalık ve bilgi düzeyi yüksek saptanmıştır. Katılımcıların genel özellikleri ile madde bağımlılığı farkındalık ölçeğinden aldıkları toplam puanlar arasında anlamlı farklılık gösterilememiştir. Sigara, alkol, madde kullanıcılarının kullanmayanlara göre ölçek toplam puanının anlamlı olarak daha düşük olduğu görülmüştür. Katılımcıların sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanım durumları ile bilgi testinden aldıkları toplam puan ortalaması incelendiğinde sigara, alkol, uyuşturucu kullanımı durumları arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. Madde bağımlılığı, tüm dünyada giderek artış gösteren toplumsal bir sorun olup, bu soruna yönelik farkındalığın arttırılması büyük önem taşımaktadır. Farkındalık ve bilgi düzeyinin arttırılması için de okullarda, medyada bilgilendirici programlara yer verilmelidir. Ayrıca, aile hekimliği polikliniklerine başvuran her hastada sigara, alkol, madde kullanım durumu sorgulanmalıdır. Ülkemizde madde bağımlılığına yönelik yapılan araştırmalar incelendiğinde, bu konuda sınırlı çalışmaların mevcut olduğu görülmektedir. Daha fazla sayıda çalışma yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.

#91